Yazar Dilek Aslan (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Editör Levent Akın (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Yayınlanma tarihi 09.05.2020
Son güncellenme tarihi 17.05.2020

Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) sürecinde rutin aşılama hizmetlerinin kesintiye uğraması riski bulunmaktadır (1). Bu da özellikle çocukluk döneminde aşı ile önlenebilir hastalıkların yeniden salgınlar yapma riskini yaratmaktadır. COVID-19 pandemisi sırasında bazı ülkelerde çocuklara yapılan rutin aşılarda azalma olduğu bildirilmektedir (2). Herhangi bir gerekçe ile aşı olunmadığında ve sosyal (fiziksel) mesafe kurallarında da gevşeme olduğunda aşı olmamış çocuklar daha da fazla risk altında olacaklardır. #EvdeKal uygulamaları da ebeveynlerin çocuklarını aşı yaptırmaları için sağlık kurumlarına götürmelerini aksatabilmektedir (3). Dolayısıyla, COVID-19 salgını nedeniyle zaten zor durumda olan sağlık sistemlerinin üzerindeki yükün de artması söz konusudur. Bu konuda ülkeler için geliştirilen bazı öneriler aşağıdadır (4):

1. Özellikle kızamık, kızamıkçık, çocuk felci içeren aşılar ve diğer kombine aşılara öncelik verin.
2. COVID-19 salgını geçene kadar toplu aşılama kampanyalarından kaçının.
3. Yeni doğanları ulusal aşı programına göre aşılayın.
4. Hassas nüfusların aşılama programlarını sürdürün; zatürre ve mevsimsel grip aşısı gibi.
5. Aşı takvimine bu dönemde yeni aşı eklenmesini geciktirin.
6. Riskler, uygulamalar konusunda toplumla ve sağlık profesyonelleri ile açık bir şekilde iletişim kurun.

Rutin aşılama, her dönemde olduğu gibi pandemi döneminde kesintisiz uygulanmalıdır.

Toplumdaki yanlış/eksik bilgiyi ve eksik uygulamaları ivedilikle gidermek gerekir.

Aşı, gereklidir.

Herkes için !

Aşı, hayat kurtarır !

Yararlanılan başlıca kaynaklar

1. [Internet] http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/diger/korona.php Erişim:9.5.2020.
2. Santoli JM, Lindley MC, DeSilva MB, et al. Effects of the COVID-19 Pandemic on Routine Pediatric Vaccine Ordering and Administration — United States, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020;69:591–593. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6919e2external icon.
3. Swift D. COVID-19 Fears Tied to Dangerous Drop in Child Vaccinations. https://www.medscape.com/viewarticle/930367 Erişim:17.5.2020.
4. [Internet] http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/433813/Guidance-routine-immunization-services-COVID-19-pandemic.pdf?ua=1 p 3.