Yazar Selim Güler (Uzm. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Editörler  Meltem Şengelen (Öğr. Gör. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)
Dilek Aslan (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)
Levent Akın (Prof. Dr., HÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

Yazılma tarihi 15.12.2019
Son güncellenme tarihi 29.1.2020
Yayınlanma tarihi 5.2.2020

Aşılama Sadece Çocuklara Yönelik Midir?

HAYIR, aşılama sadece çocuklara yönelik değildir. Kişi yaşına, mesleğine, yaşam tarzına, seyahat durumuna, sağlık/hastalık durumuna göre farklı yaşlarda da aşı gereksinimi duyar. Erişkinler kötü sağlık sonuçlarının, işgücü kayıplarının, vb. istenmeyen durumlarla sonuçlanabilecek hastalıklara yakalanmanın ve hastalığın yayılmasının önlenmesi için aşılanmaya ve bu sayede de bağışıklamaya ihtiyaç duyarlar. Bağışıklama, kişinin aşılama yolu ile herhangi bir hastalığa karşı korunma süreci olarak da bilinir. Yaşlılık döneminde de bazı aşılara özellikle gereksinim duyulur.

Yaşlı Kimdir?

Yaşlılığın kronolojik, sosyolojik, vb. farklı tanımları bulunmaktadır. Ancak sağlık açısından fonksiyon/işlev süreci ile de ilişkili olan 65 yaş ve üzeri bireyler genel kabuldür. Bu yaş grubunun bazı aşılara özellikle gereksinimi bulunmaktadır. Yaş ilerledikçe bireylerin bağışıklık sistemi zayıflayabilmektedir.

Yaşlılık Döneminde Hangi Aşıların Yapılması Önerilmektedir?

1. Mevsimsel grip aşıları özellikle süregen (kronik) bir hastalığı olan erişkinler, gebeler ve yaşlılar için önem kazanmaktadır.
2. Zatürre aşısı uygulanması önerilmektedir. Tercihen, önce konjuge aşı (PCV13) ve özel bir risk faktörü olmayan sağlıklı yaşlılara en az bir yıl sonra polisakkarid aşının (PPSV23) ardışık olarak uygulanması önerilmektedir. Altmış beş yaşından sonra tek doz PCV13 ve tek doz PPSV23 uygulanması yeterlidir, tekrarlanmasına (rapel dozlara) gerek yoktur. 
3. Gerektiği zaman yaşlılara, erişkin dönemde olduğu gibi başka aşıların (tetanoz, difteri, boğmaca, suçiçeği, hepatit, meningokok, kuduz, tifo, kolera) yapılması da önerilebilir.
4. Zona (Zoster) aşısı önerilmektedir. Halen dünyada iki farklı türde zona aşısı mevcuttur.

Yukarıda yer alan genel öneriler hekim yönetiminde ve kişiye özel durumlar gözetilerek sürdürülmelidir.

Kaynaklar

1. [internet] http://www.asihalksagligi.hacettepe.edu.tr/tr/dunya_asi_haftasi_2430_nisan_2019-16 Erişim Tarihi: 15.12.2019.
2. CDC. [internet] https://www.cdc.gov/vaccines/adults/rec-vac/index.html Erişim Tarihi: 10.01.2020.
3. Erişkin Bağışıklama Rehberi 2. Güncelleme, 2016. EKMUD Yayınları, Mayıs 2016, İstanbul, pp 69, 70,87.